Şarbon Hastalığı
İnsan ve hayvanlar üzerinde görülen hastalıklardan biri olan şarbon hastalığı genel olarak ot yiyen hayvanlarda görülmektedir. Şarbon nedir; Şarbon hastalığının yayılması ile birlikte de şarbon nedir sorusu sıkça sorulmaya başlanmıştır. Bacillus anthracis isimli şarbon bakterisinin türettiği bir hastalık olup yaygın olarak sığır, keçi, deve, koyun gibi otçul hayvanlarda, insanlarda ve kuşlarda görülmektedir. Antraks ismi ile de bilinen şarbon hastalığı belli başlı yollarla bulaşmaktadır.
Şarbon Nasıl Bulaşır?
Şarbon pek çok yolla bulaşabilmektedir. Şarbonun bulaşıcı etkisine göre de sınıflandırması mevcuttur. Şarbonun bulaşma yolları ise şunlardır;
Bağırsak Şarbonu: Hasta hayvanların etleri, sütleri ve bu hayvanlardan elde edilen peynir, yoğurt gibi gıdaların tüketilmesi ile bulaşan şarbon türüdür.
Akciğer Şarbonu: Hasta hayvanların derilerinden dökülen tüylerin, tozların ve kirlerin solunması ile ortaya çıkan şarbon türdür.
Hastalık Belirtileri Nelerdir?
Şarbon hastalığının belirtileri yine türüne göre değişim gösterebilmektedir. Dikkat edilmesi gereken nokta ise şarbon belirtileri pek çok ateşli ve deri hastalığına benzerlik göstermektedir. Konu hakkında uyaran uzmanlar özellikle köy gibi yerlerde ve hayvancılıkla uğraşan insanlarda şarbon belirtileri görülmesi halinde doktora başvurmaları gerektiğini vurgulamaktadır. Şarbonun türlerine göre ise belirtiler şu şekildedir;
Deri Şarbonu Belirtileri: Kabarıklık, kaşıntı, ve şişlik başlıca belirtileridir. Şişlikler 1 ile 3 gün içerisinde su kabarcıklarına dönüşmektedir. Daha sonraki evrede şişliğin olduğu yerde siyah bir yara ortaya çıkar. Tedavi süreci başlatılmazsa bu şarbon türü ölümle sonuçlanabilmektedir.
Bağırsak Şarbonu Belirtileri: Bulantı, kusma, baş dönmesi gibi belirtilerle başlayan hastalık daha sonra kanlı ishal, ve kanlı kusma şeklinde ilerler. Tedavi edilmezse yüksek oranla ölümle sonuçlanan bu şarbon türünde kan zehirlenmesi oranı oldukça yüksektir.
Akciğer Şarbonu Belirtileri: Yüksek ateş ve titremelerle beliren bu şarbon türünde tedavi edilmeme durumu genel olarak ölümle sonuçlanır. Şarbon baş gösterdikten sonra ağır solunum güçlüğü çekilmeye başlanır. Ölümler çoğunlukla solunum yetmezliği nedeni ile olsa da kalp hastalarında damar tıkanıklığı ve ani kalp krizi olarak da görülebilmektedir.
Şarbonun Tedavi Yöntemleri
Şarbon hastalığı etkili uzman doktorlar tarafından verilecek olan antibiyotiklerle sağlanmaktadır. Antibiyotikler ağızdan alınan hap şeklinde olmasına karşılık hastanın durumuna göre damar yolu ile de verilebilmektedir. Şarbon hastalığının tedavi süresi hastanın yaşı, kilosu, kronik hastalıklarına göre değişebilmektedir. Şarbon hastalığının önüne geçilmesi için erken teşhis büyük önem taşımaktadır.
Şarbondan Nasıl Korunur?
Şarbon hastalığının görüldüğü bölgelerde aşı uygulaması mutlaka yapılmalıdır. Hayvanlar, sağlık kontrolünden geçirilmeli, hasta hayvanlar için karantina uygulaması yapılmalıdır. Hasta hayvanlar kireç dökülen en az 3 metre derinlikteki çukurlara gömülmelidir. Riskli olan bölgelerdeki hayvan malzemeleri de imha edilmelidir.