Sarılık Hastalığı Nedir?
Sarılık hastalığı, sarı ve turuncu bir safra pigmenti olarak bilirubin seviyesinin yüksek olmasından kaynaklanan bir hastalıktır. Sarılık hastalığında gözler ve mukus zarlarının beyaz kısımları sarıya dönüşür.
Sarılık hastalığı aynı zamanda Hepatit B virüsü ile de ortaya çıkmaktadır. Sarılık hastalığında A, B, C, D, E, G harfleri ile adlandırılan 6 farklı virüsle farklı gelişme evreleri bulunmaktadır. Sarılık hastalığına bu harfleri taşıyan virüsler neden olmaktadır diyebiliriz. Genel anlamda sarılık nedir denildiğinde bu virüslerin kirlenmiş suyun çeşitli aşamalar ve yollarla insan vücuduna girmesi sonucu oluşan bir hastalık olduğu anlaşılmaktadır. Bu harfleri barındıran virüslerin bazıları el temasıyla geçerken bazıları kan yoluyla geçmektedir. Bazı virüsler zamanla geçebilirken bazıları kronikleşebilir hale gelmektedir.
Sarılık Hastalığı Kimlerde Görülür?
Sarılık hastalığı daha çok bebeklerde görülmektedir. Genelde bebeklerin doğdukları ilk zamanlarda sarılık hastalığı ortaya çıkmaktadır. Sarılık hastalığı yenidoğan bebeklerde görülebildiği gibi doğum sonrası gelişme evresinde de görülebilmektedir. Bebeklerin yanı sıra yetişkinlerde de sarılık görülmektedir. İlerleyen yaşlarda görülen sarılık hastalığı daha ciddi görülebilecek bir hastalık olarak değerlendirilmektedir.
Bebeklerde Sarılık Hastalığı
Bebeklerde görülen sarılık hastalığı bebeklerin dünyaya geldikleri ilk hafta görülmektedir. Bu duruma zor geçen bir doğum gösterilmektedir. Zor geçen doğum sonucu bebeklerin karaciğerlerinde kırmızı kan hücresi bozukluğu yaşanabilmekte ve bu duruma bebeklerin karaciğerleri dayanıklı bir direniş göstermemektedir. Bebeklerde sarılık hastalığı açısından bakıldığında bu hastalığın prematüre olan bebeklerde yani normal doğum süresinden daha erken dünyaya gelen bebeklerde daha fazla görüldüğü bilinmektedir.
Bebeklerde sarılık hastalığı görüldüğünde bu durum her bebekte bir hastalık anlamı taşımamaktadır. Bunun nedeni doğum esnasında gerçekleşen plesanta ile bilirubin maddesinin doğarken vücuttan atılması sonucu ciğerlerin yetersiz kalmasıdır. Genelde bebeklerin dünyaya gelmesinden 2-3 hafta sonra sarılık ortadan kalkmaktadır. Bu süre zarfında geçmeyen sarılık başka bir durumun belirtisi olabilmektedir. Eğer bu süreç yaşanıyorsa altında yatan bir neden olup olmadığının en doğru bilgisi doktorlar tarafından verilmektedir.
Bebeklerde sarılık öncelikle bebeğin göz akının sarı olmasıyla daha sonra da derisinin sarı bir renk almasıyla oluşmaktadır.
Bebeklerde Sarılık Hastalığı Hangi Durumlarda Görülebilir?
Bebeklerde sarılık hastalığına yakalanma durumunda risk taşıyan birkaç durum bulunmaktadır. Bu durumların başında erken doğum sonucu dünyaya gelme vardır. Aynı zamanda yetersiz anne sütü alımı da bebeklerde sarılık görülme durumunu tetikleyebilmektedir. Bu durumlara ek olarak anne ve bebeğin farklı kan gruplarını taşımaları ve doğum sırasında morarma yaşama da sayılabilir. Bu durumların yaşanması bebeklerde sarılık hastalığının oluşmasına zemin hazırlayabilmektedir.
Yenidoğan bebeklerde sarılık hastalığı ciddi düzeylerde olduğunda ise bu duruma yeterli düzeyde beslenmeme, bebekte olan hipotiroidi, idrar yolu enfeksiyonları gibi durumlar etki etmektedir.
Bebeklerde Sarılık Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerde sarılık durumu gerçekleştiğinde bunu ifade eden bir takım belirtileri bulunmaktadır. Bu belirtiler neticesinde bebeklerde sarılık hastalığının olup olmadığı anlaşılmaktadır. Bu belirtiler maddeler halinde aşağıda belirtilmiştir.
-Yenidoğan bebeklerin ciltleri ve gözleri sararır.
-Bebeğin hafifçe alın veya burnuna bastırıldığında sarı bir renk görülüyorsa sarılığın olduğu anlamına gelmektedir.
-Bebeklerde sarılık kafada başlamaktadır. Şiddeti artan sarılık el ve ayaklarda sarı rengin görülmesi sonucu anlaşılmaktadır.
-Uyku halinin artması bebeklerde sarılık belirtilerinden biridir.
-Bebeğin dışkı ve idrar renginin değişiklik göstermesi de sarılık hastalığının belirtilerinden biridir.
-Bu belirtilere ek olarak emme zorluğu çekme durumu da sarılık belirtilerinden biri olarak bilinmektedir.
Verilen maddeler bebeklerde sarılık hastalığının yaşanıp yaşanmadığını ortaya koyabilmek adına anlaşılabilecek belirtilerdir.
Bebeklerde Sarılık Hastalığında Neler Yapılmalıdır?
Bebeklerde sarılık hastalığının görülmesi yenidoğan bebek ile doğumunun üstünden zaman geçmiş bebek olarak farklı değerlendirilmektedir. Yenidoğan bebeklerde sarılık çok sık görülmekte ve geçici bir durum olarak izlenmektedir. Fakat gelişimi esnasında sonradan sarılık hastalığı görülen bebeklerin hastalık süreci araştırılmalıdır. Altında yatan nedenler, tetikleyiciler ve neden meydana geldiği doktorlar tarafından ortaya konulmalıdır.
Yeni doğan bebeklerde sarılık tedavisi bebeğin vücudunda bulunan bilirubin seviyesine göre şekillenmektedir. Yapılan ilk işlem fototerapidir. Bu işlem mavi ışıkla yapılmaktadır. Bu uygulamanın verilme düzeyi bebekte bulunan bilirübin seviyesini düşme hızına göre belirlenmektedir. Bu işlem ile bebeğin vücudunda bulunan bilirubin seviyesi düşürülemediğinde kan değişimi yapılmaktadır. Bu kan değişimi sonucunda bebeğin sarılık tedavisi yapılmış olmaktadır.
Bebeklerde Sarılık Hastalığı Bulaşıcı Mıdır?
Yenidoğan bebeklerde sarılık hastalığının bulaşıcı olup olmadığına bakıldığında bu hastalığın mikropla bulaşmadığı sonucuna varılmaktadır. Enfeksiyon sonucu meydana gelmeyen yani tipik bir yenidoğan sarılığı bulaşıcılık taşımamaktadır. Dolayısıyla bir diğer bebeğe veya aile bireylerine bu sarılık hastalığının bulaşma durumu söz konusu değildir. Temas, yakınlık vb. durumlarda bu hastalık yenidoğan bir bebekten başka bir bireye geçmemektedir.
Bulaşıcı olan sarılık hastalığının da bir takım belirtileri bulunmaktadır. Bu belirtileri taşıyan ve bulaşıcılık durumu olan bebeklerin en iyi tespitini yine kendi doktorları yapmaktadırlar.
Verilen bu bilgiler dışında belirtilmesi gereken en önemli durum kesinlikle her hastalığın teşhis ve nedenlerinin bir doktor tarafından en iyi şekilde açıklanacağıdır. Ayrıca en doğru ve sağlıklı tedavi yöntemini de yalnızca doktorlar yapmaktadırlar. Bu nedenle doktor dışında kişiler teşhis koyma, tedavi etme gibi durumları düşünmemelidirler.